21/12/09

ΩΡΑ ΓΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟ ΝΗΣΙ.

(ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ κ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΚΟΥΚΟΥΛΗ - ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΑ "ΑΙΓΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΑ")

Eίχα την τύχη να κάνω τη δράση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ένα κομμάτι της ζωής μου στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ως πρόεδρος του Συνοικιακού Συμβουλίου Μεσαγρού και στη συνέχεια το 1994, ως κοινοτικός σύμβουλος και αντιπρόεδρος της Κοινότητας. Και λέω «είχα την τύχη», γιατί σήμερα, 20 περίπου χρόνια μετά, έχω τη δυνατότητα να συγκρίνω με ασφάλεια την πορεία ενός πολυσυζητημένου «ευσεβούς πόθου», της ισόρροπης ανάπτυξης στον «καποδιστριακό» μας Δήμο.
Πράγματι, τα χρόνια της Κοινότητας Μεσαγρού μου έδωσαν να καταλάβω στην πράξη, πώς ένας Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορεί να αποτελεί αποκεντρωμένο «όργανο» κοινωνικής ζωής και ανάπτυξης. Θυμάμαι, τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, που γίνονταν ξέχωρα σε κάθε οικισμό, πανηγύρια στα τοπικά εξωκκλήσια, κοινές θεατρικές παραστάσεις για τα παιδιά τεσσάρων σχολείων, παιδικές χαρές και γηπεδάκια παντού. Κεντρικό πολιτιστικό γεγονός για όλο το Νησί η πολιτιστική εκδήλωση στο Ναό Αφαίας, κάθε Αύγουστο, που επί 8 χρόνια είχα την ευθύνη της. Θυμάμαι την εθελοντική συμμετοχή πολλών αιρετών σε όλες τις κοινοτικές δραστηριότητες και τη συμμετοχή των δημοτών κάθε ηλικίας και κάθε κοινωνικής τάξης. Παρόμοιες δράσεις γίνονταν σε όλες τις Κοινότητες αλλά και στον πρώην Δήμο.
Τα πράγματα σε σχέση με τα δημόσια έργα δεν ήταν και τότε τέλεια. Θες δε βοηθούσε το θεσμικό πλαίσιο, θες οι Πρόεδροι ήταν ενίοτε συγκεντρωτικοί, θες ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος της Επαρχίας δε λειτουργούσε, όπως δε λειτουργεί και σήμερα, αποδοτικά. Πάντως έργα γίνονταν και στις γειτονιές και στο σύνολο των κοινοτήτων και συνεργασίες μεταξύ των πέντε ΟΤΑ του Νησιού υπήρχαν. Τουλάχιστον για το Μεσαγρό όπου δραστηριοποιούμουν, μπορώ με στοιχεία να αποδείξω. Και πάνω απ’ όλα οι παρεμβάσεις στην καθημερινή ζωή και τα μικροπροβλήματά της ήταν πιο εύκολες και πιο έγκαιρες. Τα πράγματα σίγουρα δεν ήταν τέλεια, υπήρχε όμως η γενική αίσθηση της οικειότητας, της φροντίδας, της εγγύτητας προς τους αιρετούς. Υπήρχε περισσότερη ελπίδα !!!
Και … ήρθαν οι συγχωνεύσεις ΟΤΑ με το νόμο που έμεινε στην ιστορία ως «Καποδίστριας 1» (2539/97) και άλλαξε τον «καταστατικό χάρτη» σε εφαρμογή άλλης εθνικής πολιτικής αλλά και ευρωπαϊκών επιταγών. Φιλοδοξίες, υποσχέσεις και όνειρα. Ο Δήμαρχος μπορούσε («εδύνατο») να δώσει στα «υποκατάστατα» των παλιών κοινοτικών συμβουλίων, τα Τοπικά Συμβούλια, μικρές συγκεκριμένες αρμοδιότητες που θα εγγυούνταν ομαλή μετάβαση στη νέα κατάσταση και ο Πρόεδρός τους ήταν αυτοδίκαια Δημοτικός Σύμβουλος. Άλλη, όμως, τελικά η πραγματικότητα, που τα Τοπικά Διαμερίσματα βιώνουν από τότε μέχρι και σήμερα: Τη βίωσα από πρώτο χέρι «στο πετσί μου», μιας και οι δημότες με τίμησαν αναδεικνύοντάς με Πρόεδρο στο Μεσαγρό, κατά την πρώτη καποδιστριακή θητεία. Καμιά αρμοδιότητα μιας και ο Δήμαρχος «εδύνατο» και δεν «υποχρεούτο». Ανυπαρξία ισόρροπης ανάπτυξης, ελάχιστα έργα τοπικού χαρακτήρα, συγκεντρωτισμός, αίσθημα εγκατάλειψης και καμιά ελπίδα στην περιφέρεια του Νησιού. Το Κράτος άλλαξε τη δομή της Χώρας, αλλά δεν έδωσε πόρους. Οι παρεμβάσεις στην καθημερινή ζωή δύσκολες, μιας και δεν αυξήθηκαν οι υποδομές. Οι κοινωνικές εκδηλώσεις συνεχίστηκαν κανονικά στην Πόλη, αλλά σταμάτησαν στα Διαμερίσματα, πλην εξαιρέσεων. Οι ελεύθεροι και δημόσιοι χώροι εγκαταλείφθηκαν. Θυμάμαι ότι στις αρχές, μιας και προερχόμουν από συνδυασμό της μειοψηφίας, μας αντιμετώπιζαν με καχυποψία ακόμα και για την … πρωτοχρονιάτικη πίτα. Βλέπαμε τους συμβούλους της πλειοψηφίας να ενεργούν ως τοπάρχες, ερήμην των Τοπικών Συμβουλίων.
Η ίδια κατάσταση ακολούθησε και στη δεύτερη καποδιστριακή θητεία. Η μόνη διαφορά ήταν στα πρόσωπα. Προτάσεις όπως αυτές των υποψηφίων Δημάρχων Θωμά Γαλάρη και Σάκη Σακκιώτη, που αν εφαρμοστούν ακόμα και τώρα, εγγυώνται σωστότερη διαχείριση της «ενδοδημοτικής αποκέντρωσης» αγνοήθηκαν και από το σημερινό Δήμαρχο και από τους δύο προκατόχους του.
Κατά την τρίτη καποδιστριακή τετραετία, που διανύουμε, υπήρχαν αλλαγές στο Δημοτικό – Κοινοτικό Κώδικα. Τώρα κάποιες αρμοδιότητες έφυγαν από το «δύνασθαι» του Δημάρχου και έγιναν «υποχρεωτικές». Στην πράξη όμως; Μάλλον τα πράγματα έγιναν χειρότερα. Ο Πρόεδρος δεν είναι πια Δημοτικός Σύμβουλος και έχει ψήφο στο Δημοτικό Συμβούλιο, μόνο για τοπικά ζητήματα. Πάλι δεν υπάρχουν αρμοδιότητες, πάλι τα Τοπικά Συμβούλια και οι κάτοικοι διαμαρτύρονται. Το άνοιγμα των γραφείων των πρώην κοινοτήτων από υπάλληλους μέσω STAGE, αποδείχτηκε «φούσκα». Οι ενέργειες ομάδων εθελοντών σύντομα συρρικνώθηκαν και περιορίστηκαν στην Πόλη. Οι εκδηλώσεις με επώνυμους ή μη πρωταγωνιστές κι αυτές στην Πόλη. Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Αφαία «δόθηκαν» στην Αρχαιολογία και σταμάτησαν να γίνονται, μετά 14 χρόνια (αυτό πραγματικά, δεν το κατάλαβα ποτέ γιατί έγινε). Διάφοροι σύνδεσμοι και ενώσεις ενεργών συμπολιτών μας περιορίζονται σε ειδικού ενδιαφέροντος δράσεις. Η σημερινή Δημοτική αρχή δείχνει να βρίσκεται σε αναντιστοιχία με το «μέσο Αιγινήτη» και χάνει συνεχώς υποστηρικτές στην Περιφέρεια (και όχι μόνο). Αναγνωρίζω ότι υπήρχε καλή βούληση, αλλά μάλλον δε υπήρχε και η ανάλογη ικανότητα λήψης των αναγκαίων πρωτοβουλιών. Ακόμα και το φεστιβάλ «fistiki fest», κατάφεραν να περιορίσουν στην πόλη και αντί να απλωθεί σε ΟΛΟ το Νησί, έχει εμπλακεί στην τοπική μικροπολιτική δίνη. Αισιόδοξο μήνυμα οι προσπάθειες των νέων που άρχισαν να παίρνουν την μίζερη κατάσταση στα χέρια τους, συστήνοντας ξανά μη κερδοσκοπικές ομάδες και συλλόγους στην Περιφέρεια του Νησιού.
Ίσως κούρασε η αναδρομή αυτή και σίγουρα σε κάποιους δεν θα αρέσουν ορισμένες αναφορές μου, είναι όμως αλήθειες. Μπορούσα να γράψω κι άλλα πάρα πολλά, μιας και φροντίζω να είμαι πάντα ενήμερος για τα δημοτικά θέματα, βρίσκομαι πάντα κοντά στην απλό ανώνυμο Αιγινήτη, κάτι που έχουν ξεχάσει πολλοί από τους τοπικούς μας άρχοντες, αλλά πιστεύω και σε ένα ΑΛΛΙΩΤΙΚΟ συνολικό μοντέλο ενδοδημοτικής αποκέντρωσης. Η πραγματική ποιότητα σε ένα σύγχρονο Νησί, έρχεται με ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ στροφή ανάπτυξης προς κάθε γωνιά του Νησιού και όχι «Αιγινοκεντρικές» πολιτικές ή παρεμβάσεις τύπου «φωτοβολίδας», όσο ειδικά πλησιάζουν οι εκλογές. Το Νησί είναι σαν ένα σώμα, που αν κάποιο από τα μέλη του υπολειτουργεί, έχει πρόβλημα συνολικό. Ας τα λάβουμε όλα αυτά υπ’ όψη μας, όσοι είμαστε διατεθειμένοι να αναλώσουμε μερίδα του χρόνου και της ζωής μας για τα κοινά. Και ας προταθούν στον Αιγινήτη ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες προτάσεις που θα εγγυώνται ισόρροπη ανάπτυξη και πρόοδο. Μόνο τότε η Αίγινα θα πάει ΜΠΡΟΣΤΑ.

2 σχόλια:

para thin alos είπε...

Οι Καποδιστριακοί δήμοι σαν φιλοσοφία υλοποίησης θα μπορούσαν να έχουν θετική εφαρμογή σε περιοχές που τους ενώνει η κοινή αναπτυξιακή στρατηγική, τα κοινά πολιτισμικά στοιχεία και οι κοινές ιστορικές καταβολές. Η Αίγινα είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα της Ελλάδος, μιας γεωγραφικής ολότητας όπου η κοινωνία και οι άνθρωποι της έχουν πιο πολλά στοιχεία που τους ενώνουν από ότι αυτά που τους χωρίζουν. Στηρίζω την άποψη μου περί πολλών θετικών στους καποδιστριακούς δήμους στο γεγονός ότι δημιουργούνται οικονομίες κλίμακας, καλύτερης οργανωτικής δομής, κεντρικής διαχείρισης πλουτοπαραγωγικών συντελεστών, ενιαία διαπραγμάτευση μεγάλων υποδομών, δημιουργία κεντρικών στρατηγικών για ανάδειξη κάθε τόπου ξεχωριστά και ανάληψη, ισόμερος, των προβληματικών δραστηριοτήτων ενός τόπου (βιολογικού, τοπική διαχείριση σκουπιδιών, εργοστάσια τσιμέντου κτλ.).

Παρατηρώ σε κάθε εκλογική μάχη να αναγγέλλουν οι υποψήφιοι οτι θα ανοίξουν τα τοπικά γραφεία και έτσι θα δουλέψει το τοπικό διαμέρισμα. Μα αυτό είναι το ζητούμενο? Δεν παύει να πει οτι δουλεύει το διαμέρισμα άμα μπορεί να διαχειριστεί ενα χαρτί, αντι να το κάνει αυτό το ΚΕΠ. Ειναι διαφορετική η συνταγή της επιτυχίας της περιφερικής ανάπτυξης.

Θα ήθελα να επιστήσω τη προσοχή οτι ο κάθε καποδιστριακός δήμος ‘γκρινιαζει’ στη κεντρική εξουσία, επαιτώντας μήπως πάρει ενα μεγαλύτερο κομμάτι επιχορήγησης κάθε χρονιά. Κατηγορεί την εκάστοτε κυβέρνηση-κεντρική διοίκηση οτι λειτουργεί εις βάρος της περιφερικής ανάπτυξης και αντίστοιχα ο δήμος λειτουργεί με τον ιδιο ακριβώς τρόπο, ενισχύοντας τον μητρικό δήμο περιθωριοποιόντας, με τη σειρά του, τις περιφερειακές παλαιές κοινότητες.

Καταλήγοντας σε ενα κεντρικό συμπέρασμα, που θα ειναι και ο μπούσουλας της δημόσιας διαβούλευσης, γι’αυτο το βασικό πρόβλημα της ισόρροπης ανάπτυξης, θα έλεγα οτι το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στο νομοθετικό περίγραμμα του Καποδίστρια Ι αλλά στους αιρετούς που καλούνται κάθε φορά να το εκτελέσουν. Αρα όταν δεν δουλεύουν τα διαμερίσματα φταίει, καταρχάς, η διαχειριστική ανεπάρκεια, η έλλειψη αυτοδιοικητικής εμπειρίας, φαντασίας και διοικητικής ανοργανωσιας εκ μέρους της εκάστοτε δημοτικής αρχής.

Μην ανατρέχουμε και λιθοβολουμε κάθε φορά το σύστημα αλλά ας δούμε τους ανθρώπους που έχουν το χρέος να στήσουν την οργανωτική δομή ολου του σώματος οπως είναι το νησι της Αίγινας. Έχουν υπάρξει δήμοι που έχουν λειτουργήσει καλύτερα με το Καποδίστρια Ι. Έτσι και αλλιώς το δικό μας διοικητικό μικροσύστημα δεν είναι προς μίμηση.

Προτάσεις για αυτή την ολοκληρωμένη οργανωτική δομή υπάρχουν. Αλλά ας μην σας κουράσω απο τώρα. Είναι ακόμα νωρίς...

Η ΑΙΓΙΝΑ ΜΕ ΠΡΟΟΔΟ ΚΑΙ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ είπε...

Ευπρόσδεκτη, εμπεριστατωμένη και αρκετά ΜΠΡΟΣΤΑ η τοποθέτησή σου "para thin alos". Ευχαριστούμε.